Fikret Geyik

Van Gölü, Türkiye’nin en büyük gölü olmanın ötesinde; eşsiz ekosistemi, tarihi zenginlikleri ve simgesel değeriyle bir doğa harikasıdır. Ancak bu mavi cennet, bugün ciddi çevresel tehditlerle karşı karşıya. Bu yazı, Van Gölü’nün değerini hatırlatmayı, karşılaştığı tehlikeleri gözler önüne sermeyi ve çözüm yollarına ışık tutmayı amaçlamaktadır.

Van Gölü’nün Benzersizliği

3.755 km² yüzölçümü ile Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü, sodalı yapısıyla dünyada nadir görülen bir su ekosistemine ev sahipliği yapar. Gölün en özel canlısı, yalnızca burada yaşayan inci kefalidir. Her yıl gerçekleşen zorlu tersine göç yolculuğu, hem biyolojik açıdan hem de turizm açısından eşsiz bir doğa olayıdır.

Ötrofikasyon Tehlikesi Büyüyor

Dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü, artan kirlilik nedeniyle alarm veriyor. Sentinel-3 uydusundan elde edilen görüntüler, gölde kirliliğin kritik seviyelere ulaştığını ortaya koydu. Uzmanlar, bu kirliliğin ötrofikasyon sürecini hızlandırdığını ve önlem alınmazsa göldeki canlı yaşamının tamamen sona erebileceğini uyarıyor.

Tehdit Altındaki Mavi

Kirlilik: Atık sular, kanalizasyon, tarım ilaçları ve plastik atıklar göl suyunun kalitesini bozuyor.

Kaçak Avlanma: İnci kefali yasa dışı yollarla avlanıyor, popülasyonu hızla azalıyor.

Tanıtım Eksikliği: Van Gölü, Pamukkale veya Kapadokya kadar tanınmadığı için koruma bilinci yeterince oluşmuyor.

Altyapı Sorunları: Göl çevresinde çevre dostu ulaşım, modern atık yönetimi, düzenli kamp ve dinlenme alanları yetersiz.

Ne Yapılmalı? – Çözüm Önerileri

1. Atık Su Arıtma Tesisleri Kurulmalı: Modern biyolojik arıtma sistemleriyle kirlilik önlenmeli.

2. Kaçak Avcılığa Sıkı Denetim: Balıkçı kooperatifleri desteklenmeli, inci kefalinin üreme dönemi mutlak korunmalı.

3. #MaviVanHareketi Başlatılmalı: Sosyal medya kampanyaları ve gönüllü temizlik etkinlikleriyle farkındalık artırılmalı.

4. Koruma Alanı İlan Edilmeli: Van Gölü ve çevresi yasal güvence altına alınarak yapılaşma ve kirlilik engellenmeli.

Sonuç: Van Gölü Hepimizin Mirası

Van Gölü’nün korunması sadece Van halkının değil, tüm Türkiye’nin sorumluluğudur. Bu eşsiz doğal mirası gelecek nesillere bırakmak istiyorsak, çevresel bilinci güçlendirmeli ve somut adımlar atmalıyız. Mavi sevdalara sahip çıkalım.